Ιστόρία Παλλεσβιακής Ένωσης Θεσσαλονίκης

Η Παλλεσβιακή Ένωση Θεσσαλονίκης ιδρύθηκε το 1925, οπότε και εγκρίθηκε και δημοσιεύτηκε το καταστατικό της από το Πρωτοδικείο Θεσσαλονίκης και σχηματίστηκε το πρώτο Διοικητικό Συμβούλιο. Ωστόσο η Ένωση για χρόνια παρέμενε αδρανής, ώσπου το 1962 δημιουργήθηκε ο Σύλλογος Φοιτητών – Σπουδαστών Νομού Λέσβου «Ο Πιττακός», ο οποίος αντικατέστησε σε κάποιο βαθμό την Ένωση, διοργανώνοντας εκδηλώσεις στις οποίες συμμετείχαν όλοι όσοι κατάγονταν από τη Λέσβο και διέμεναν στη Θεσσαλονίκη.

Το 1981, τα μέλη του Συλλόγου Σπουδαστών, σκέφτηκαν να επανιδρύσουν την Παλλεσβιακή Ένωση, μαζί με μια ομάδα συμπατριωτών τους. Το 1983 τροποποιήθηκε το καταστατικό της και εκλέχθηκε πρόεδρος, ο Παναγιώτης Δ. Κουτλής, δικηγόρος, ο οποίος βρίσκεται στην ίδια θέση μέχρι σήμερα.      

Από τότε η Παλλεσβιακή Ένωση, η οποία σήμερα απαριθμεί 600 περίπου εγγεγραμμένα μέλη, απέκτησε αξιόλογη πνευματική, πολιτιστική και κοινωνική δράση. Έχοντας μεταφερθεί, από το 1996, σε ιδιόκτητη στέγη, στην οδό Μοναστηρίου 13, αξιοποιεί το χώρο που διαθέτει ως γραφείο και εντευκτήριο, για συναντήσεις των μελών της αλλά και διοργάνωση εκδηλώσεων.

Σκοποί της Παλλεσβιακής Ένωσης Θεσσαλονίκης, σύμφωνα με το καταστατικό της, είναι η διατήρηση και προαγωγή των λεσβιακών ηθών και παραδόσεων, η συμμετοχή και εκπροσώπηση του Συλλόγου σε κάθε εκδήλωση με γενικότερο τοπικό, πνευματικό, κοινωνικό ενδιαφέρον στη Θεσσαλονίκη, αλλά και η προώθηση κάθε προβλήματος που αφορά το νησί της Λέσβου. Από το 1989, εξέδιδε διμηνιαία εφημερίδα, ενώ από το 1996, ξεκίνησε την έκδοση του τριμηνιαίου περιοδικού με τίτλο «Η Λέσβος μας», η οποία, τα τελευταία χρόνια, σταμάτησε λόγω των οικονομικών αναγκών για απόκτηση ιδιόκτητης στέγης και πρόκειται να ξεκινήσει και πάλι στο προσεχές διάστημα.

Σήμερα, η Παλλεσβιακή Ένωση Θεσσαλονίκης διαθέτει βιβλιοθήκη με βιβλία λεσβιακού περιεχομένου, αλλά και μουσικό και χορευτικό συγκρότημα, που εμφανίζεται σε διάφορες εκδηλώσεις που διοργανώνει.

Οι εκδηλώσεις της πολλές. Κάθε χρόνο στις 11 Νοεμβρίου, γιορτάζει τα «Ελευθέρια» του νησιού, παρουσία και του Λέσβιου ιεράρχη, Δεσπότη Ιερισσού και Αγίου Όρους, Νικόδημο, εκδήλωση κατά την οποία γίνεται κατάθεση στεφάνων, ομιλία, συνεστίαση, κλπ. Κάθε χρόνο, στις 17 Μαΐου, τιμά τους 338 νεκρούς της Μεραρχίας Αρχιπελάγους της μάχης του Σκρα, ενώ με τις προσπάθειές της, έχει γίνει ανάρτηση μαρμάρινων πλακών στην πρώην Κοινότητα του Σκρα, όπου αναγράφονται τα ονόματα των πεσόντων. Επιπλέον, τον Ιανουάριο γίνεται η καθιερωμένη κοπή της πίτας, ενώ μεγάλη επιτυχία έχει ο ετήσιος Αποκριάτικος χορός, με οργανοπαίκτες Μικρασιάτες, που έχουν σχέση με τη Λέσβο. Έχει διοργανώσει, επίσης, πλήθος διαλέξεων, για τη «Λεσβιακή Άνοιξη», με εκπροσώπους της, όπως τον Κλεάνθη Παλαιολόγο, το Γιώργο και το Κώστα Βαλέτα, τον Τάκη Χατζηπαναγιώτη, τον Στρατή Μολίνο, τον Παναγιώτη Παρασκευαΐδη, τον Ιωάννη Χατζηβασιλείου, τον Παναγιώτη Πανταζή, τον Στρατή Αναγνώστου, τον Χρυσόστομο Μαϊδώνη, ενώ τιμά επώνυμα πρόσωπα που κατάγονται από τη νησί.

Έχει διοργανώσει μουσικολαϊκή βραδιά με τον Δήμο Καλαμαριάς, με την Ομοσπονδία Δυτικομακεδονικών Σωματείων για να τιμήσει τον Λέσβιο Ιεράρχη, Μακεδονομάχο και Υπασπιστή του Παύλου Μελά, τον Γερμανό Καραβαγγέλη. Στις 13 Νοεμβρίου 2011 διοργάνωσε εκδήλωση με το Δήμο Θεσσαλονίκης με την ευκαιρία των 100 χρόνων από τη γέννηση του Οδυσσέα Ελύτη στη Δημοτική βιβλιοθήκη του Δήμου Θεσσαλονίκης. Εικόνες, τοπία και κτήρια από το νησί, σκηνές πολιτιστικών εκδηλώσεων της Παλλεσβιακής Ένωσης, αλλά και εικόνες του Οδυσσέα Ελύτη και της οικογένειάς του παρουσιάστηκαν στα πλαίσια της εκδήλωσης. Όσον αφορά τη Λέσβιο ποιητή παρουσιάστηκαν επίσης φωτογραφίες από διάφορες δραστηριότητές του, τιμητικές διακρίσεις του αλλά και η απονομή του Νόμπελ στη Στοκχόλμη, συνοδευόμενες μουσικά από τα μελοποιημένα ποιήματά του. Κύριος ομιλητής της εκδήλωσης ήταν ο Λέσβιος καθηγητής, ποιητής, δοκιμιογράφος και κριτικός λογοτεχνίας Δημήτρης Νικορέτζος. Ο ίδιος αναφέρθηκε στα παιδικά και εφηβικά χρόνια του ποιητή, στο δέσιμό του με τη Μυτιλήνη, τονίζοντας πως το Αιγαίο υπήρξε ο χώρος της έμπνευσής του. Απαγγελία ποιημάτων του Ελύτη από την ηθοποιό Δέσποινα Καμπουροπούλου και τη λογοτέχνιδα Αναστασία Χατζή. Καταπληκτική η χορωδία «Νίκος Αστρινίδης» με την μαέστρο Βασιλική Κατσούκα.           

 Η Ένωση στηρίζει οικονομικά, εφόσον είναι σε θέση, συμπατριώτες της που έχουν ανάγκη, ενώ διοργανώνει για τα μέλη της, εκδρομές στην Ελλάδα και το εξωτερικό, αλλά και συνεστιάσεις στο εντευκτήριό της και πολλές γιορτές ούζου κάθε χρόνο. Τέλος, με υπομνήματα και παραστάσεις, τα μέλη της Ένωσης κάνουν ό,τι μπορούν για τη βελτίωση της αεροπορικής και ακτοπλοϊκής σύνδεσης της Θεσσαλονίκης με το νησί της Λέσβου, ενώ συνεργάζονται με όποιο λεσβιακό φορέα διοργανώνει εκδήλωση στην πόλη της Θεσσαλονίκης.

Πρόκειται για τον πρώτο Παλλεσβιακό Σύλλογο εκτός Λέσβου, καθώς πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία, αφού πολιτογραφήθηκαν στη Λέσβο, ερχόμενοι στη Θεσσαλονίκη, ίδρυσαν το Σύλλογο αυτό.

Πρόκειται, επίσης, για το μοναδικό Σύλλογο που εκπροσωπεί τη Λέσβο στην πόλη της Θεσσαλονίκης, σε αντίθεση με την Αθήνα, όπου ο αριθμός των αντίστοιχων Συλλόγων φθάνει τους 40.     

Σήμερα το Διοικητικό Συμβούλιο αποτελείται από τους:

Παναγιώτης Δ. Κουτλής, Πρόεδρος

Βασίλειος Λαγουτάρης, Γενικός Γραμματέας

Νικόλαος Παρούτης, Αντιπρόεδρος

Δημήτριος Μαυρουδής, Ταμίας

Κωνσταντίνος Σαράντου, Μέλος

Ελευθερία Δημάκη, Μέλος

Παναγιώτης Γεωργέλλης, Μέλος

Παναγιώτης Τσαγκάρης, Μέλος

Μιχαήλ Κρητικός, Μέλος